چیلر تراکمی
یکی از انواع چیلر در بازار است که براساس مکانیزمی که دارد گرمای محیط، دستگاههای صنعتی و ماشین آلات را از بین برده و باعث خنک شدن آنها میشود. چیلرهای تراکمی براساس نوع قطعاتی که در آنها به کار میرود به دستهبندیهای مختلفی تقسیم میشوند. در این مطلب تصمیم داریم با تعریف دقیق چیلر تراکمی، ویژگیها و کاربردهای آن بیشتر آشنا شویم.
چیلر تراکمی
به صورت کلی میتوان چیلرهای تولید شده را به دو گروه تقسیم کرد. چیلر تراکمی و چیلر جذبی. چیلرهای تراکمی براساس چرخه تبرید تراکمی کار میکنند و عملیات سرمایش را به این طریق انجام میدهند. دو گروه کلی چیلر تراکمی عبارتند از:
• چیلر تراکمی آب خنک
• چیلر تراکمی هوا خنک
چیلر تراکمی برای اینکه بتواند وظیفه خود را که همان سرد کردن محیط است به درستی انجام دهد، به قطعهای به نام کمپرسور احتیاج دارد. منبع تغذیه کمپرسور برق است. بنابراین در مواردی به این چیلرها، چیلرهای برقی نیز میگویند. چیلر تراکمی در نصب و راه اندازی انعطاف زیادی داشته و تقریبا با هر محیطی سازگاری دارد. میتوان در انواع ساختمانهای مسکونی، تجاری، اداری، صنعتی .....
نصب کرد چیلر تراکمی
. بهترین مکان برای نصب چیلر تراکمی روی پشت بام یا در موتورخانه هر ساختمانی است. جایی که بهترین فضا را برای چرخش هوا و خنک کردن آن داشته باشد. چیلرهای تراکمی در ابعاد و اندازههای مختلفی به بازار ارائه میشوند و افراد میتوانند به تناسب ابعاد و مساحت فضای موردنظر خود، هریک از انواع آن را تهیه کنند.
ساختمان و اجزای چیلر تراکمی
ساختمان کلی چیلرهای تراکمی از چهار قسمت اصلی تشکیل شده است. شیر انبساط، کندانسور، اواپراتور و کمپرسور. در واقع میتوان این چهار جزء را از اصلیترین قطعات یک چیلر تراکمی به شمار آورد. اما برای اینکه چیلر بتواند کاملتر شده و وظیفه خود را به درستی انجام دهد به قطعات کوچکتر و اجزای دیگری همانند پمپ ها، جذب کننده، فنها و… نیز احتیاج دارد. در ادامه با وظیفه هرکدام از این چهار جزء اصلی تشکیل دهنده چیلر آشنا میشویم.
کمپرسور
قلب تپنده یک چیلر تراکمی، کمپرسور آن است. این قطعه وظیفه دارد با افزایش فشار مبردی که از اواپراتور خارج میشود آن را متراکم کرده و به مرحله بعدی انتقال دهد.
کندانسور
مبرد خروجی از کمپرسور را تقطیر کرده و دمای آن را کاهش میدهد.
اواپراتور
بین سیال واسط و مبرد، حرارت لازم را تبادل میکند. عملکرد کلی چیلر به کمک این محفظه مشخص میشود.
شیر انبساط
این بخش وظیفه دارد با کاهش فشار مبرد خارج شده از کندانسور آن را متراکم کرده و به سمت اواپراتور هدایت کند.
اشاره به این نکته نیز لازم است که بدانید تنها تفاوتی که در چیلر تراکمی با دیگر چیلرها وجود دارد در قطعه کمپرسور است. در واقع میتوان گفت تمامی انواع چیلرها در قطعات کندانسور، اواپراتور و شیر انبساط با یکدیگر مشترک هستند، اما چیزی که چیلر تراکمی را نسبت به چیلرهای دیگر متمایز و متفاوت میکند وجود همین کمپرسور است.
روش کار چیلر تراکمی به چه صورت است؟
روش کلی کار چیلر تراکمی به این صورت است که دمای محیط، ماشین آلات و دستگاههای صنعتی که در اثر فعالیت زیاد دچار گرما و افزایش دما شدهاند را سرد و خنک کند. در ادامه به صورت جزئی روش کار چیلر تراکمی را شرح میدهیم.
1. در گام اول، مایعی که بر اثر حرارت زیاد گرم شده است به کمک شیر ورودی به محفظه اواپراتور وارد میشود. این بخش کمک میکند تا مایع، گرمای محیط را جذب کرده و در نهایت با بخارشدن به حالت گازی درآید. در نتیجه این کار، گرمایی که در محیط وجود دارد گرفته میشود و قسمتهایی که با این بخش سروکار دارند، کاهش دما پیدا کرده و سرد میشوند.
2. در این مرحله گاز وارد کمپرسور میشود. همانطور که قبلا اشاره کردیم، کمپرسور دمای گاز وارد شده را افزایش داده و پس از متراکم کردن، آن را به درون کندانسور میفرستد.
3. کندانسور گاز دریافتی را به یک مایع اشباع شده مبدل میکند. (اصولا به این عملیات، عملیات فشار ثابت گفته میشود)
4. مرحله انتهایی مربوط به شیر انبساط است. شیر انبساط، با کاهش فشار مبرد گازی آن را منبسط میکند. در نهایت مخلوطی حاصل میشود که ترکیبی از گاز و مایع است. این ترکیب از طریق شیر انبساط به سمت اواپراتور هدایت میشود.
از مراحل معرفی شده، اواپراتور و کندانسور دو بخشی هستند که از نظر دمایی کاملا در دو قطب متفاوت قرار میگیرند. اواپراتور با کمترین دما و کندانسور با بیشترین دما کار خود را انجام میدهند و برای اینکه بتوانند بدون اثرگذاری روی هم، چرخه چیلر را به درستی تکمیل کنند بایستی به خوبی عایق شده باشند.
انواع چیلر تراکمی
همانطور که قبلا اشاره کردیم چیلر تراکمی براساس نوع کار خود به دو گروه کلی تقسیم میشود، چیلر هوا خنک و چیلر آب خنک. در واقع این دستهبندی مربوط به نحوه کار کندانسور است. برخی از کندانسورها در چیلرهای تراکمی با آب خنک میشوند و برخی دیگر با گاز. چیلرهای تراکمی آب خنک برای عملکرد درست به یک برج خنک کننده احتیاج دارند. در صورتی که چیلرهای تراکمی هوا خنک احتیاجی به برج خنک کننده نداشته و کار خود را به کمک فنهایی انجام میدهند که پیرامون کندانسور نصب شدهاند. این فنها میتوانند حرارت را جذب کرده و باعث خنک کردن دما شوند.
علاوه بر این دسته بندی، چیلرهای تراکمی از منظری دیگر نیز به گروههای مختلفی تقسیم میشوند و این تقسیمبندی مربوط به نوع کمپرسور به کار رفته در آن هاست. کمپرسورهای موجود در چیلرهای تراکمی بسته به اینکه چه شکلی دارند و به چه صورتی کار خود را انجام میدهند دارای دستهبندیهای مختلفی هستند که مهمترین آنها عبارتند از:
• چیلر با کمپرسور اسکرال (حلزونی)
• چیلر اسکرو (مارپیچی)
• چیلر پیستونی که به آن چیلر رفت و برگشتی یا چیلر ضربهای نیز میگویند.
• و چیلر سانتریفیوژ (گریز از مرکز)
خب حالا که با انواع کمپرسور در چیلر تراکمی آشنا شدید در هنگام خرید راحتتر میتوانید محصول موردنظر خود را پیدا کنید. به عنوان مثال اگر فروشنده به شما کمپرسور تراکمی آب خنک اسکرو را پیشنهاد دهد، متوجه میشوید که چیلر تراکمی ارائه شده به کمک آب خنک میشود و کمپرسور تعبیه شده در آن هم از نوع اسکرو (مارپیچی) است.
آشنایی با انواع کمپرسور در چیلر تراکمی
اسکرال (حلزونی)
چیلرهای تراکمی که به کمپرسور اسکرال مجهز هستند، دارای دو چرخ دنده حلزونی شکل هستند که یکی از آنها متحرک و دیگری ثابت است. متراکم شدن مبرد بین این دو چرخ دنده انجام میشود. معمولا کمپرسورهای اسکرال یا حلزونی صدای کمی داشته و دوام و عمر نسبتا خوبی دارند.
اسکرو (مارپیچی)
همانطور که از اسم کمپرسور اسکرو مشخص است، چرخ دندههای موجود در آن به شکل مارپیچی طراحی شده اند. این کمپرسورها قابلیت بسیار بالایی برای کنترل ظرفیت دارند. از نظر دوام و طول عمر نیز جزء بهترین کمپرسورها محسوب میشوند.
پیستونی (ضربه ای/ رفت و برگشتی)
عملیات دهش و مکش و متراکم شدن مبرد با رفت و برگشت کمپرسور پیستونی انجام میشود. این کمپرسورها از نظر قیمت نیز نسبت به دیگر انواع کمپرسور مناسبتر و ارزانتر هستند.
سانتریفیوژ (گریز از مرکز)
این نوع کمپرسور با چرخش بسیار سریعی که به سمت بالا انجام میشود ماده مبرد را متراکم میکند. صدای این نوع کمپرسورها به مراتب پایین است. همچنین نگهداری چیلرهای تراکمی با کمپرسور سانتریفیوژ نسبت به دیگر انواع کمپرسور ارزانتر و آسانتر است.
با توجه به این موارد میتوانید بسته به هزینه در نظر گرفته شده و بودجهای که دارید هرکدام از انواع چیلر تراکمی با کمپرسور
مربوط به آن را تهیه کنید.