در بسیاری از مراکز اداری، ساختمان‌های مسکونی، مجموعه‌های ورزشی و... از دستگاه‌هایی با عنوان چیلر استفاده می‌شود. چیلرها دستگاه‌هایی جهت تهویه و خنک کردن سیالاتی همچون آب هستند که تنوع زیادی در بازار دارند. یکی از رایج‌ترین انواع چیلر در بازار، چیلر اسکرو است که در ادامه با این دستگاه بیشتر آشنا می‌شویم.
چیلر اسکرو چیست؟
تمامی چیلرها دارای اجزا و قطعاتی هستند که به وسیله این اجزا می‌توانند عملیات خنک کردن سیالات را انجام دهند. یکی از اجزای مهم موجود در چیلرها، کمپرسور است. از آن جایی که چیلر اسکرو در ساخت خود از کمپرسور اسکرو (یا مارپیچی) بهره گرفته، این نام را به خود اختصاص داده است. در واقع تنها تفاوتی که چیلر اسکرو با دیگر چیلرهای تراکمی دارد، در همین نوع کمپرسور آن است. از چیلر اسکرو استفاده‌های زیادی در صنایع می‌شود. این دستگاه قادر است، آب را به کمک سیکل تراکمی خود خنک کرده و آن را به کمک پمپ‌ها به سیستم لوله‌کشی ساختمان منتقل کند. این فرایند باعث به جریان افتادن هوای سرد درون هواساز می‌شود.
چیلر اسکرو یکی از انواع چیلر تراکمی در بازار است که از اجزایی همچون کندانسور ( هوا خنک و آب خنک)، کمپرسور اسکرو (Screw)، اواپراتور و شیر انبساط تشکیل شده است. این چیلر در بسیاری از قطعات خود با دیگر انواع چیلر مشابه است و تفاوت اصلی آن در نوع کمپرسوری است که در این دستگاه به کار رفته است.
روش کار چیلر اسکرو به این صورت است که مبرد گازی در ابتدا وارد بخش کمپرسور اسکرو شده و کاملا فشرده و متراکم می شود. سپس این مبرد از طریق لوله های انتقال به سمت کندانسور هدایت شده و حرارت خود را از دست می دهد. در نتیجه این کار، مبرد از حالت گازی به حالت مایع تبدیل می شود. در نهایت از مسیر شیر انبساط گذشته و به بخش اواپراتور منتقل می شود. مرحله سرد سازی یا خنک کنندگی در بخش اواپراتور انجام می شود. مبرد گرما و حرارت آب را گرفته و دمای آن را کاهش می دهد تا این چرخه به صورت یک سیکل کامل در آمده و مجددا تکرار شود.
اصولاً دستگاه‌های چیلر از منظر سیکل برودتی به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند. چیلرهای جذبی و تراکمی. در این بین چیلرهای تراکمی نیز به زیرگروه‌های دیگری دسته‌بندی می‌شوند:
* چیلر اسکرو
* چیلر رفت و برگشتی
* چیلر اسکرال
* و چیلر سانتریفیوژی
اجزای اصلی چیلر اسکرو کدم‌اند؟
چیلرهای تراکمی از جمله چیلر اسکرو در اجزای تشکیل دهنده، نقاط اشتراک زیادی دارند. اگر بخواهیم اجزای اصلی چیلر اسکرو را معرفی کنیم می‌توانیم بگوییم این چیلرها دارای چهار جزء و قطعه اصلی هستند. کمپرسور، اواپراتور، کندانسور و شیر انبساط. خلاصه‌ای از ویژگی‌های این اجزا به شرح زیر هستند:
* کمپرسور اسکرو
کمپرسور اسکرو مهم‌ترین بخش چیلر اسکرو است. دامنه ظرفیت این کمپرسورها در بازه 70 الی 500 تن تبرید قرار دارد. همچنین این کمپرسورها بازدهی و عملکرد بسیار پایدار و مطمئنی دارند. کمپرسور اسکرو می‌تواند فشار گاز مبرد را به صورت قابل توجهی افزایش داده و باعث به جریان افتادن آن، درون لوله‌های سیستم تبرید شود.
* اواپراتور
وظیفه این دستگاه این است که گرمای محیط را سرد کند. متداول‌ترین اواپراتورهایی که در چیلرها مورد استفاده قرار می‌گیرند، اواپراتورهای صفحه‌ای یا پوسته لوله‌ای هستند که موجب سرد شدن آب می‌شوند.
* کندانسور
گاز مبرد خارج شده از کمپرسور به کمک کندانسور، سرد و تبدیل به مایع می‌شود. کندانسورها از نظر تنوع در دو گروه قرار می‌گیرند. کندانسورهای هواخنک و آب خنک. این قضیه تأثیر عمیقی در مکانیزم چیلر می‌گذارد. در واقع کندانسور از هر نوعی که باشد، چیلر اسکرو نیز بر طبق آن عمل می‌کند. به عنوان مثال در چیلر اسکرو آب خنک، کندانسور آب خنک و در چیلر اسکرو هوا خنک، کندانسور هوا خنک استفاده شده است.
* شیر انبساط
نقش اصلی شیر انبساط این است که فشار مبرد خارج شده از کندانسور را کاهش دهد.
نحوه کارکرد چیلر اسکرو
می‌خواهیم در این قسمت به نحوه کارکرد چیلر اسکرو با کمک قطعات و اجزایی که در بخش قبلی با آن‌ها آشنا شدیم بپردازیم و ببینیم این دستگاه، عملیات خنک‌سازی آب یا هوا را به چه صورتی انجام می‌دهد؟ چیلر اسکرو روش کار مخصوص به خود را دارد. این دستگاه بر طبق یک سیکل تراکمی 4 مرحله‌ای، کار خود را انجام می‌دهد. * مرحله اول: ورود گاز مبرد فریون به داخل کمپرسور اسکرو * مرحله دوم: کمپرسور، فشار گاز وارد شده را افزایش داده و آن را به داخل کندانسور منتقل می‌کند. کندانسور مبرد را به مایع تبدیل کرده و حرارت آن را از بین می‌برد. * مرحله سوم: مبرد در این مرحله می‌بایست از درون شیر انبساط گذر کند که این عمل موجب کاهش فشار آن می‌شود. * مرحله چهارم: در این بخش، اواپراتور کمک می‌کند تا مبرد و آب موجود در چیلر با یکدیگر تبادل حرارت داشته باشند و در نهایت آب خنک شود. این عملیات منجر به بخار شدن مبرد و برگشتن آن به داخل کمپرسور می‌شود. نتیجه تمامی این فرایندها تأمین آب خنک موردنیاز است.
معایب چیلر اسکرو
در شرح معایب چیلر اسکرو تنها می‌توان به یک مورد اشاره کرد. این چیلر همان‌طور که در بخش قبلی گفته شد، دارای مزایای بسیار زیادی است. تنها عیبی که متوجه این دستگاه است، قیمت آن است که نسبت به دیگر انواع چیلر تراکمی هزینه بیشتری را شامل می‌شود.
قیمت چیلر اسکرو
قیمت چیلر اسکرو نوسانات بسیار زیادی دارد. عوامل مختلفی می‌توانند در قیمت این محصولات تأثیرگذار باشند. به عنوان مثال، ظرفیت چیلر مهم‌ترین عاملی است که تعیین کننده قیمت نهایی این دستگاه است. برای اینکه از قیمت روز انواع چیلر اسکرو مطلع شوید، می‌توانید به نمایندگی‌های معتبر سراسر کشور که به صورت اینترنتی ارائه خدمت می‌کنند مراجعه کرده و قیمت‌های روز را از این سایت‌ها استعلام بگیرید.
خرید چیلر اسکرو
چیلر اسکرو، محصولی بسیار کاربردی و مهم در صنایع است. از این رو مجموعه‌های خاصی اقدام به خرید و فروش این دستگاه می‌کنند. برای خرید چیلر اسکرو می‌توانید به مراکز معتبر اینترنتی مراجعه کنید. این فروشگاه‌ها تمامی اطلاعات لازم درخصوص محصول از قبیل، تعداد کمپرسور موجود در دستگاه، مکانیزم و توان عملکردی آن، کاربرد در نظر گرفته شده برای چیلر و... را به طور کاملاً تخصصی به شما ارائه داده و در فرایند خرید همراهتان خواهند بود.
در صنعت تولید سیستم های خنک کننده و تهویه مطبوع، چیلرها جایگاه ویژه ای دارند. این دستگاه ها در انواع و اقسام مختلفی به بازار عرضه می شوند و نقشی بسیار کلیدی در زندگی روزمره ما دارند. می توان از آن ها برای خنک سازی دستگاه های صنعتی استفاده کرد و یا برای مصارف خانگی آن ها را به کار برد. یکی از پرفروش ترین انواع چیلر، چیلر اسکرو است. این چیلر در گروه چیلرهای تراکمی قرار می گیرد و دلیل نامگذاری آن، نوع کمپرسوری است که در آن تعبیه شده است. در واقع این کمپرسور اسکرو یا مارپیچی است که این چیلر را متفاوت از دیگر چیلرهای موجود در بازار کرده است. اما چیلر اسکرو دقیقا چه نوع محصولی است و کاربردهای آن چیست؟ این محصول چه تمایزاتی نسبت به دیگر انواع چیلر دارد؟ در ادامه با ما همراه باشید تا به پاسخ این سوال ها برسیم.
ویژگی های کمپرسور اسکرو
• فشرده سازی مبرد در چیلر اسکرو، بین دو روتور انجام می شود. معمولا کمپرسورهای اسکرو یا مارپیچی مجهز به دو روتور دوار هستند که یکی از آن ها به کمک یک موتور الکتریکی به حرکت درآمده و عملیات فشرده سازی و متراکم کردن مبرد را انجام می دهد.
• کمپرسورهای اسکرو سازگاری بسیار خوبی با انواع مبرد HFC و HCFC دارند.
• معمولا کمپرسورهای اسکرو به سختی روغن کاری می شوند و در صورتی که عملیات روغن کاری آن ها به صورت دقیق و کامل انجام نشود، احتمال خراب شدن یاتاقان ها و قطعات آن وجود دارد. بنابراین زمانی که چیلر اسکرو خریداری می کنید، بایستی به کاتالوگ سازنده و توضیحات آن در خصوص نحوه روغن کاری کمپرسور، زمان و میزان آن دقت زیادی داشته و براساس آن عمل کنید.
• برخورداری از سیستم کنترل PLC
• کمپرسورهای اسکرو در یک مورد با کمپرسورهای پیستونی (رفت و برگشتی) نقطه اشتراک دارند. هر دوی این کمپرسورها از نوع جابجایی مثبت هستند. کمپرسورهای اسکرو به دو شکل تک مارپیچ و دو مارپیچ تولید می شوند. همچنین اگر بخواهیم آن ها را براساس روغن کاری دسته بندی کنیم در دو گروه روغن آزاد (Oil free) و جریان روغن تزریق شده (Oil injected) قرار می گیرند.
• این کمپرسورها به دلیل برخورداری از تعداد قطعات و تجهیزات کمتر، اصطکاک و ارتعاش کمتری را در حین کار تجربه می کنند. همین ارتعاش کم موجب کاهش تولید آلودگی صوتی می شود.
• این چیلرها به دلیل داشتن کمپرسور اسکرو می توانند به صورت مداوم و بدون وقفه با صدای بسیار کم کار کنند.